Knobbels bij honden: wat is een tumor?
Als je bij je hond een bult voelt, is er een kans dat het een tumor is. Andere mogelijkheden zijn bijvoorbeeld een vetbult of een abces. Bij een tumor is er een fout in de celdeling, waardoor cellen onbeheerst gaan groeien. De cellen verliezen dan in veel gevallen hun normale vorm en functie. De fout in de celdeling kan zomaar ontstaan, maar ook beïnvloed worden door interne of externe factoren. Denk hierbij aan (schadelijke) uv-stralen van de zon, of hormonen in het lichaam van een niet gecastreerde teef. Ook kan kanker bij honden ontstaan omdat een dier een aangeboren aanleg heeft voor het ontwikkelen van tumoren.
Bij tumoren maken we onderscheid tussen goedaardige en kwaadaardige tumoren. Goedaardige tumoren groeien ter plekke en drukken het omliggende weefsel opzij. Kwaadaardige tumoren zijn gevaarlijk omdat deze schade aanbrengen aan het weefsel waarin het is ontstaan en in de omgeving die de tumor in groeit. Daarnaast kan er kans zijn op uitzaaiing naar andere organen.
Symptomen van kanker bij je hond
Symptomen van tumoren kunnen heel verschillend zijn omdat tumoren zich kunnen ontwikkelen op verschillende plaatsen door het hele lichaam. Afhankelijk van de locatie zullen verschillende tekenen kunnen opvallen. Hoe eerder een hond gediagnosticeerd wordt, des te beter is vaak de prognose. Het risico dat de tumor zich verspreidt of verder gaat verspreiden is dan kleiner en zo is de ziekte beter te genezen. Wacht dus niet met het dierenartsbezoek als je een knobbel vindt bij je hond!
Het kan dus lastig zijn een tumor bij je hond te herkennen. Dit zijn mogelijke symptomen van kanker bij je hond:
- Knobbel in de huid
- Zweren in de huid die niet genezen
- Vermoeidheid
- Diarree
- Hoesten of moeilijk ademhalen
- Braken
- Veel drinken en plassen
- Kreupelheid, stijfheid of verlamming
- Vage klachten, zoals gewichtsverlies, verminderde conditie of een afwijkende geur
- Problemen met eten of slikken
- Bloedverlies uit “een lichaamsopening”
- Problemen bij plassen of poepen
Controleer je hond elke maand op knobbels. Lees hier hoe je knobbels bij je hond kunt vinden.
Kankeronderzoek bij mijn hond: hoe verder als er bij mijn hond een knobbel is gevonden?
Wanneer de dierenarts vermoedt dat je hond kanker heeft, zal er verder onderzoek gedaan worden. Met deze onderzoeken zal de dierenarts te weten komen of het daadwerkelijk kanker is en zo ja, welk type kanker.
Het type kanker bepaalt het gedrag van de tumor: zaait deze wel of niet uit? Kan de tumor krap verwijderd worden of moet juist een ruime marge genomen worden? Ook zal de dierenarts bepalen hoe groot de tumor precies is en hoe deze zich ten opzichte van de omgeving gedraagt. Ligt de tumor los? Of is deze vergroeid met de omgeving? Bij tumoren waarvan men weet dat ze kunnen uitzaaien zal ook gekeken worden of hier al sprake van is.
Dit zijn onderzoeken naar kanker bij honden:
- Klinisch onderzoek
Er wordt gezocht naar knobbels en verdikkingen. Ook de lymfeklieren worden gecontroleerd op afwijkingen. - Diverse soorten biopsie van de tumor
Bijvoorbeeld cellen- of weefselonderzoek. Hierbij worden er enkele cellen (naaldbiopt) of een stukje weefsel uit de tumor gehaald (chirurgisch biopt) en onderzocht. - Medische beeldvorming
Dit is een essentieel onderdeel van een goed kankeronderzoek. Hieronder vallen röntgenfoto’s, een echografie, CT-scan en MRI-scan. - Endoscopie
Sommige tumoren kunnen goed opgespoord worden door middel van een endoscopie. Dit is een onderzoek waarbij met een kleine camera gekeken wordt naar bijvoorbeeld de maag of de darmen. Ook kunnen op deze manier biopten genomen worden van gebieden die er afwijkend uitzien. - Rhinoscopie
Op deze manier kan de dierenarts met een camera in de neusholten van de hond kijken en biopten nemen van afwijkende delen. - Beenmergpunctie
Hiermee kan het beenmerg onderzocht worden op kanker (leukemie) en wordt de aanmaak van de bloedcellen gecontroleerd. - Bloedonderzoek
Bij sommige tumoren (zoals lymfeklierkanker of tumoren van de anaalklieren) kunnen afwijkingen bij bloedonderzoek gevonden worden. - Urineonderzoek
In de urine kan een aanwijzing voor bijvoorbeeld blaaskanker te vinden zijn.
Een aantal onderzoeken kunnen bij een dierenarts bij jou in de buurt gedaan worden. Soms word je doorverwezen naar een dierenziekenhuis met specialistische apparatuur.
De kosten van een kankeronderzoek lopen zeer uiteen. Deze zijn afhankelijk van het type kanker en de locatie van de tumor.
Welke soorten kanker kunnen voorkomen bij een hond?
Honden kunnen, net als mensen, verschillende soorten kanker krijgen. We bespreken de meest voorkomende soorten kanker bij de hond.
Huidkanker – De meest voorkomende huidtumor bij honden is de mastceltumor. Deze vorm van huidkanker komt voor bij zowel jonge als oudere honden. Omdat een mastceltumor zowel goedaardig als kwaadaardig kan zijn, is een juiste diagnose belangrijk voor het behandelplan.
Lymfeklierkanker – Een van de meest voorkomende vormen van kanker bij de hond is lymfeklierkanker. Deze ziekte is meestal goed te behandelen met chemotherapie. Er moet dan eerst goed uitgezocht worden om welke soort lymfeklierkanker het gaat.
Melkkliertumor – Een melkkliertumor (of mammatumor) is een tumor die uitgaat van de melkklieren. Deze vorm van kanker komt veelal voor bij teefjes die niet gesteriliseerd zijn. De kwaadaardige borsttumoren (ongeveer 50% van alle mammatumoren bij de hond) zaaien gemakkelijk uit naar andere organen zoals de longen of lymfeklieren. Door het vroegtijdig steriliseren van je hond wordt de kans op een melkkliertumor drastisch verkleind.
Botkanker – Er zijn verschillende soorten van botkanker bij de hond. De meest voorkomende bottumor, het osteosarcoom, groeit hard en heeft een zeer hoge kans op uitzaaiing. De symptomen zijn onder andere kreupelheid of pijn in de poot.
Hersentumor – Kanker van de hersenen komt veelal voor bij oudere honden. Wanneer je hond een hersentumor heeft, kan dit zeer uiteenlopende klachten geven. Vaak is er een goede behandeling mogelijk zoals radiotherapie (bestraling).
Longkanker – Wanneer een hond longkanker heeft, kan het gaan om een tumor in de longen, of om uitzaaiingen in de longen door een tumor elders in het lichaam. Vaak ontstaan er bij longkanker vage klachten zoals hoesten, verlies van gewicht en conditieverlies.
Er is kanker vastgesteld bij mijn hond: wat nu?
Wanneer er een agressieve tumor bij je hond ontdekt wordt, is dit verdrietig nieuws. Toch zijn veel vormen van kanker bij de hond goed te behandelen. Wanneer het onderzoek bij de dierenarts of specialist is afgerond, zal deze de behandelmogelijkheden met je bespreken. Indien mogelijk wordt er ook een prognose gegeven. De levensverwachting van een hond met een tumor is lastig te bepalen. Deze is afhankelijk van veel verschillende aspecten, zoals de aard, het stadium en de locatie van de tumor.
Heeft je hond een goedaardige tumor, dan zal deze zich niet verspreiden. Hierdoor is het niet altijd nodig de tumor te behandelen. Een voorbeeld hiervan is een langzaam groeiend lipoom (vetbult) bij een oude hond.
De behandeling van kanker bij je hond
De behandeling die geadviseerd wordt, hangt af van de soort kanker. Daarnaast spelen factoren zoals leeftijd en het stadium van de tumor een rol. Ook de wens van de eigenaar is belangrijk bij de keuze voor een behandeling. Welke methode je samen met je dierenarts ook kiest, het welzijn van je hond staat altijd voorop.
Mogelijkheden die ingezet kunnen worden bij het behandelen van kanker bij je hond:
- Operatief verwijderen
- Chemotherapie
- Radiotherapie (bestraling)
- Immunotherapie
- Fotodynamische therapie
- Eiwitremmers
De kosten voor de verschillende behandelingen lopen sterk uiteen. Overleg met je dierenarts welke kosten je kunt verwachten voor de behandeling van jouw hond. Bij chemotherapie wordt de gezondheid van je hond nauwlettend in de gaten gehouden. In vergelijking met chemotherapie bij mensen vallen de bijwerkingen bij dieren vaak ontzettend mee. Honden worden minder ziek en haaruitval komt zelden voor.
Hoewel de dierenarts steeds zal streven naar volledige genezing, is dit helaas niet altijd mogelijk. Daarom staat de levenskwaliteit van de hond altijd centraal tijdens de behandeling.
Veelgestelde vragen over kanker bij honden
Hoe herken je een tumor bij je hond?
Een ongewone knobbel of zwelling op het lichaam van je hond kan wijzen op de aanwezigheid van een tumor. Wil je zeker weten wat de aard van de knobbel is, laat deze dan door de dierenarts onderzoeken.
Heeft mijn hond een wrat of een tumor?
Een wrat kan soms lijken op een tumor. Wratten zijn bijna altijd goedaardig, maar slechts de helft van alle tumoren is goedaardig. Laat bij twijfel altijd de wrat of verdikking nakijken door een dierenarts. Zo weet je zeker dat het geen tumor is.
Wat is de levensverwachting van een hond met een tumor?
De levensverwachting van een hond met een tumor is afhankelijk van of de tumor goedaardig of kwaadaardig is. Daarnaast is de plaats van de tumor en het stadium waarin deze zich bevindt belangrijk. Ook weegt de gezondheidsstatus van het dier mee.
Wat zijn de kosten voor een kankeronderzoek?
De kosten voor een kankeronderzoek lopen zeer uiteen. Voor een röntgenfoto of echoscopie betaal je bijvoorbeeld minder dan voor een CT-scan of MRI-scan. Vaak zijn er meerdere aanvullende onderzoeken nodig voor een goede diagnose en behandelplan. De dierenarts zal de te verwachten kosten vooraf met je bespreken.