Vuurwerkangst bij je huisdier
Is jouw hond of kat ook zo bang voor vuurwerk? Veel huisdieren hebben in de laatste maanden van het jaar last van vuurwerkangst. Je kunt deze vuurwerkangst bij je hond of bij je kat helaas niet voorkomen. Wel hebben we een aantal tips die jou kunnen helpen deze angst bij je huisdier af te remmen.
Tips voor een rustige oud en nieuw voor je huisdier
Tijdens de jaarwisseling zijn er verschillende manieren om ervoor te zorgen dat jouw huisdier zich veilig en comfortabel voelt.
Tip 1: Houd je huisdieren binnen
Houd je huisdieren op oudejaarsavond binnen! Ze kunnen bang voor vuurwerk zijn en in paniek raken en vluchten, dus het is een goed idee ze veilig binnen te houden. Probeer het geluid van het vuurwerk te overstemmen met muziek of een ander achtergrondgeluid. Het doel is een soort ‘ruis’ te creëren. Afleiden met een speeltje of iets lekkers helpt ook. Houd de gordijnen en rolluiken dicht, zodat ze niet schrikken van het licht.
Verplaats konijnen en knaagdieren die in buitenhokken leven niet naar binnen, maar laat ze buiten zitten. Het temperatuurverschil tussen buiten en binnen is te groot. Sluit wel het hok goed af zodat er geen vuurwerk in kan vallen. Zorg hierbij voor genoeg ventilatie. Geef extra stro of nestmateriaal om zich in te nestelen. Zorg bij konijnen en knaagdieren die binnen zitten dat ze het vuurwerk niet kunnen zien.
Ook voor paarden is het verstandig ze de oudejaarsnacht binnen te houden, mits dit mogelijk is. Een stal is goed af te sluiten en je kunt eventueel het licht aan laten, zodat er geen flitsen zichtbaar zijn. Ook kan je hier rustige muziek opzetten. Is je paard niet gewend binnen te staan, laat je dier dan gewoon buiten. Zorg in dat geval wel dat de omheining overal goed stevig is.
Tip 2: Sluit de ramen en gordijnen
Sluit de hele oudejaarsdag alle ramen en rolluiken, zodat geluiden minder goed te horen zijn. Ook kan het helpen de gordijnen dicht te doen. Eventuele lichtflitsen worden zo ook tegengehouden. Deze kunnen ook een trigger zijn voor het opbouwen van de angst. Zo creëer je een veilige omgeving voor je dieren.
Tip 3: Geef je huisdier een veilige rustplek
Richt een plek in die alleen voor je hond of kat is. Zorg dat niemand hen hier lastigvalt. Kies hiervoor een plek in de buurt van mensen, maar zo ver mogelijk bij ramen en deuren vandaan. Ga bijvoorbeeld voor een kleine ruimte in huis, zoals een badkamer, waar licht en geluid minder binnenkomt. Leg op deze plek het lievelingskleed of kussen van je huisdier neer. Voor katten is een veilige plek vaak ergens verstopt in een kledingkast of ergens hoog bovenop.
- Train je hond door regelmatig naar de veilige plek te lopen met iets super lekkers (zorg dat het dier dit wel ziet). Net voordat het dier daar inloopt, geef je het commando “plek” (of een ander woord dat nog niet bekend is bij het dier). Als je hond dan de veilige plek ingaat, beloon je hem met wat lekkers. Doe deze oefening minimaal twee tot drie keer per dag, gedurende een tot twee weken, totdat de hond het commando volledig begrijpt. Begin hier dus enkele weken voor oudjaar al mee!
Daarna kun je hem af en toe belonen met een botje of gevulde Kong, zodat hij wat langer op de veilige plek blijft. Ook katten kunnen op een vergelijkbare manier getraind worden: je kunt ze belonen met speelgoedjes of lekkers. Blijf in de buurt van je huisdier als hij op zijn veilige plek is en zorg dat je zichtbaar voor hem bent. - Als je huisdier tijdens oudejaarsdag onrustig wordt, geef hem dan jullie commando voor “plek” en leid hem dan naar de veilige plek (als hij er zelf al niet heen gaat). Geef het dier daar wat lekkers ter afleiding. Heeft hij hier geen interesse in? Laat het dan gewoon liggen, het kan best dat hij dit later wel pakt. Dwing het dier niet om naar de veilige haven te gaan, want dan wordt de plek eng.
- Zorg dat je huisdier altijd bij zijn/haar veilige plek kan, ook als je niet thuis bent. Het is uiteraard wel de bedoeling dat je thuis blijft als er vuurwerk afgestoken wordt. Als je een bench gebruikt, zorg dan ook dat de deur van de bench altijd open staat en maak deze zo “geluidsdicht” mogelijk door er dekens overheen te leggen. Gebruik geen bench voor je kat.
Deze tip is geschreven door Valerie Jonckheer-Sheehy (dierenarts-specialist, dipl. gedragsgeneeskunde, dipl. dierenwelzijn).
Heb je een bange vogel in huis? Dan kan het helpen een deken over de bovenkant van de kooi te leggen. Zo zit je dier wat meer beschut. Dek niet de hele kooi af want dan krijgt je dier mogelijk niet genoeg zuurstof.
Tip 4: Overlaad je huisdier niet met aandacht
Je eerste gevoel is misschien om je huisdier te beschermen tegen de harde knallen door hem dicht bij je te houden en te overladen met knuffels. Probeer dit echter te vermijden. Je huisdier is misschien gestrest en verward door de vuurwerkangst, dus het beste is om hem naar jou toe te laten komen. Vraagt hij om aandacht, geef het dan gerust. Zorg dat je huisdier zich niet verstikt voelt. Beloon je huisdier als hij rustig ligt tijdens het vuurwerk.
Tip 5: Houd je huisdier bezig
Probeer de vuurwerkknallen te overstemmen met muziek of andere achtergrondgeluiden. Leid je huisdier af met het favoriete spel, speeltje of eten voor en tijdens het vuurwerk. Een traktatie zoals een gevulde Kong kan voor een hond goed werken. Tip! Leg de Kong in de vriezer. Zo is je hond langer bezig hem leeg te halen.
Zoekspelletjes zijn ook een goede afleiding als je hond of kat bang voor vuurwerk is. Verspreid een handje brokjes door het huis. Je dier zal dan op zoek gaan naar de brokjes.
Tip 6: Laat je huisdier niet alleen thuis
Waarom zou je niet thuisblijven bij je huisdier? Alleen thuis zijn terwijl je bang voor vuurwerk bent tijdens de jaarwisseling is spannend voor je huisdier, dus jouw gezelschap zal je hond of kat zeker waarderen.
Blijf zelf vooral rustig
Ben jij zelf nerveus door de knallen? Probeer rustig te blijven. Zo geef je het goede voorbeeld aan je huisdier.
Wat moet ik doen als mijn huisdier zich misdraagt?
Wanneer je hond of kat in paniek raakt en zich hierdoor misdraagt, moet je hem hier nooit voor straffen. Ga je dier ook niet aaien of in bedwang proberen te houden. Een dier in paniek kan bijten of krabben, ook wanneer het dit nog nooit heeft gedaan.
Wanneer je hond naar je toe komt, kan je hem vasthouden en zijn lichaam stevig masseren. Maak lange, diepe bewegingen. Deze massage kan kalmerend werken, maar niet altijd. Houd het gedrag van je hond goed in de gaten. Heb je het idee dat het niet helpt, stop er dan direct mee. Misschien ligt je dier liever gewoon tegen je aan. Dat is dan ook prima. Als je hond geen rust kan vinden, leidt hem dan naar de veilige plek met iets lekkers en beloon hem. Praat rustig en normaal, zoals je altijd doet.
Houd een kat in paniek nooit stevig vast en probeer hem ook niet op schoot te trekken. Kom je kat zelf op je schoot liggen? Dan zoekt je dier mogelijk extra steun bij jou. Laat je kat altijd zelf kiezen wat hij wil doen.
Deze tekst is geschreven door Valerie Jonckheer-Sheehy (dierenarts-specialist, dipl. gedragsgeneeskunde, dipl. dierenwelzijn).
Overweeg het gebruik van een kalmerend supplement
Heb je ooit supplementen overwogen? Wanneer juist ingezet, kan het voor je huisdier verschil maken om zich minder gespannen te voelen. Er zijn verschillende soorten voedingssupplementen te krijgen. Zo zijn er die natuurlijke ingrediënten bevatten, zoals stoffen uit de theeplant of op basis van moedermelk. Vraag je dierenarts voor het meest geschikte supplement voor jouw huisdier.
Vuurwerkangst voorkomen bij je huisdier
Het voorkomen van vuurwerkangst bij je huisdier is erg lastig. Bij veel honden is de angst voor vuurwerk aangeboren. Deze angst ontwikkelt zich in de eerste levensjaren en wordt aangewakkerd door vervelende ervaringen met geluiden. Bepaalde rassen zijn gevoeliger voor geluiden dan andere. Ook kan de hond een genetische ontwikkelingsstoornis hebben, waardoor je hond sneller bang is voor vuurwerk en ook heviger reageert op andere harde geluiden.
Hoe deze angst zich ontwikkelt, welke vorm deze angst aanneemt en hoe je hond erop reageert, verschilt dus per dier. Je kunt vuurwerkangst bij je hond dus helaas niet altijd voorkomen.
Veelgestelde vragen over oud en nieuw met je huisdier
Kan ik mijn huisdier alleen laten tijdens oud en nieuw?
Het is beter je huisdier niet alleen te laten tijdens oud en nieuw. Je dier kan zichzelf in paniek verwonden, waardoor de stress alleen maar hoger wordt. Daarnaast kan jouw aanwezigheid een kalmerend effect op je hond of kat hebben.
Kan ik mijn huisdier een rustgevend middel geven?
Je kan je hond, kat of paard ter ondersteuning een rustgevend middel geven. Begin hier op tijd mee. Sommige middelen hebben enkele dagen tot weken nodig voordat ze volledig werken. Soms is een dier zo angstig dat medicatie nodig is. Maak hiervoor een afspraak bij de dierenarts.
Kan ik mijn huisdier laten wennen aan oud en nieuw geluiden?
Er zijn verschillende theorieën waarin wordt geadviseerd je hond of kat te laten wennen aan vuurwerkgeluiden. Deze zijn echter niet allemaal wetenschappelijk onderbouwd. Probeer in plaats daarvan je dier te ondersteunen in de laatste maanden van het jaar. Bereid daarnaast jezelf zo goed mogelijk voor op de jaarwisseling door middel van onze tips. Zoek je meer hulp? Raadpleeg dan een veterinair gedragsspecialist, zodat je zeker weet dat je je dier niet juist nog banger maakt.