Het is lastig een besmetting met de vossenlintworm bij je hond aan te tonen. Omdat deze zo gevaarlijk is voor mensen, is het belangrijk te weten hoe jouw hond aan deze parasiet komt en hoe je een besmetting kan voorkomen. Je leest hier alles over een besmetting met de vossenlintworm.
Besmetting met een vossenlintworm
De vossenlintworm (Echinococcus multilocularis) komt, zoals de naam al zegt, voor bij vossen in Nederland. Met name vossen in Oost-Groningen en Zuid-Limburg zijn besmet met deze parasiet. De volwassen vossenlintworm leeft in de dunne darm van de vos en verliest af en toe stukjes van het lichaam. Dit worden segmenten genoemd. Elk segment zit vol met eitjes met daarin larven. Deze eitjes zijn te klein om met het blote oog waar te nemen.
Doordat de lintwormeitjes via de ontlasting van de besmette vos in het milieu terechtkomen, raken ook knaagdieren besmet. Zij zijn dan de tussengastheer van de vossenlintworm en er ontwikkelt zich een blaasworm in de organen. Wanneer een andere vos dit knaagdier op eet, is hij ook besmet en zo is de cyclus rond. Honden en katten kunnen ook als eindgastheer dienen, doordat ze bijvoorbeeld een besmette muis vangen of knagen aan een karkas in het bos.
Gevaar vossenlintworm voor mensen
Het gevaar voor de mensen zit hem in de segmenten met eitjes die uitgescheiden worden door de besmette vos. Deze kunnen eenvoudig op bramen, bosbessen en paddenstoelen terechtkomen. Door het eten van deze bosvruchten kan een mens dus ook een lintwormeitje binnen krijgen en is op deze manier ook een tussengastheer van de vossenlintworm. De beruchte blaasworm ontwikkelt zich dan in een van de organen van de mens en richt hier de nodige schade aan. Ook vlees uit Oost-Europa wat niet goed verhit is kan de blaasworm van de vossenlintworm bevatten.
Wanneer er eitjes van de vossenlintworm rond de anus in de vacht van de hond of kat hangen, kunnen deze door likken verspreid worden over de hele vacht van de hond of kat. In deze gevallen is de eigenaar van het dier ook in gevaar, omdat de lintworm zo eenvoudig op de mens overgebracht kan worden.
Bron: ESCCAP
Wat zijn de symptomen van een vossenlintworm?
Honden kunnen dus zowel eindgastheer als tussengastheer van de vossenlintworm zijn. Wanneer honden tussengastheer zijn (dus enkel de drager), hebben ze vaak geen symptomen van een besmetting. De klachten bij de mens zijn meestal vaag en uiteenlopend. Ze kunnen bestaan uit buikpijn, kortademigheid en geelzucht. Een besmetting met de vossenlintworm bij de mens wordt vaak pas na 5 tot 15 jaar opgemerkt. Hierdoor komt een behandeling te laat en kan een besmetting fataal aflopen.
Vanwege deze vage klachten, is het zeer belangrijk dat je probeert het contact met de vossenlintworm te vermijden. Is jouw hond mee geweest naar een bosrijk gebied in de volgende landen? Neem dan contact op met de dierenarts voor een geschikte wormenkuur tegen lintwormen.
- België
- Luxemburg
- Frankrijk
- Duitsland
- Zwitserland
- Oostenrijk
- Tsjechië
- Polen
- De Baltische Staten
Ook dien je deze situaties met je hond te vermijden:
- De uitwerpselen van een vos kunnen gevaarlijk zijn. Zorg dus dat je hond niet in contact komt met een vos, of de uitwerpselen van een vos.
- Zorg dat je hond nooit een dode muis eet, of ermee speelt. Dit geldt ook voor andere dode knaagdieren.
- Voorkom dat je hond aan een karkas in het bos knaagt.
- Laat je dier geen bramen of andere bosvruchten eten.
In het geval van de vossenlintworm geldt altijd: voorkomen is beter dan genezen!
Zie je witte slierten, of kleine witte wormen in de ontlasting van je hond? Of heeft je hond jeuk rond de anus of diarree? Dit zijn geen symptomen van de vossenlintworm, maar van andere wormen bij de hond. Vraag je dierenarts naar een geschikt wormmiddel, zodat jouw hond geen last meer heeft van vervelende parasieten.
Behandeling tegen vossenlintworm
Het stellen van een diagnose van vossenlintworm is lastig, omdat de eitjes die de worm uitscheidt erg lijken op de eitjes van een normale lintworm. De behandeling bestaat uit het toedienen van een wormmiddel door de dierenarts, bij honden die in een gebied zijn geweest met een hoge infectiedruk. Ook moet de hond gewassen worden met een speciale shampoo, zodat ook de eitjes in de vacht gedood worden. Ruim de ontlasting van je (mogelijk) geïnfecteerde hond altijd op. De wormen in de ontlasting zijn erg besmettelijk en zo kunnen er geen andere honden of dieren besmet raken.
Gaat je hond mee naar het buitenland? Landen als het Verenigd Koninkrijk, Malta, Ierland en Finland, eisen een preventieve behandeling tegen de vossenlintworm bij de hond. Vraag je dierenarts om advies als je met je hond een van deze landen wil bezoeken.
Katten kunnen ook tussengastheer zijn van de vossenlintworm, maar dit komt niet vaak voor.
Besmetting voorkomen
Naast het regelmatig toedienen van een wormmiddel tegen lintwormen aan je hond, kan je besmetting voorkomen met de volgende tips:
- Raak geen uitwerpselen van de vos met blote handen aan, deze kunnen gevaarlijk zijn.
- Ook het kadaver van een vos kan gevaarlijk zijn voor zowel hond als mens.
- Blijf ook uit de buurt van vossenholen.
- Was en kook wilde bosvruchten en paddenstoelen voordat je ze opeet.
- Was je handen na het tuinieren of na contact met de aarde.
- Honden waarmee gejaagd wordt moeten elke maand ontwormd worden, vanwege het hogere risico op een besmetting.
- Honden die in gebieden wonen waar de vossenlintworm voorkomt (Limburg en Oost-Groningen) dienen ook maandelijks ontwormd te worden.
Veelgestelde vragen
Wat is vossenlintworm?
De vossenlintworm is een soort lintworm die voorkomt bij vossen, maar ook bij honden en soms bij katten. Wanneer mensen de eitjes van de vossenlintworm binnenkrijgen kan dit ernstige gevolgen hebben.
Hoe raken honden besmet met vossenlintworm?
Honden zijn meestal een eindgastheer van de vossenlintworm. Ze raken besmet door contact met een tussengastheer van de lintworm, zoals een knaagdier of het karkas van een besmet knaagdier. Ze kunnen als tussengastheer erg ziek worden.
Hoe merk je dat je hond een lintworm heeft?
Bij een besmetting met de gewone lintworm heeft jouw hond andere klachten dan bij de vossenlintworm. De klachten van een gewone lintworm zijn jeuk rondom de anus, “sleetje rijden” (met het achterste over de grond schuiven) en soms vermageren.
Is vossenlintworm gevaarlijk voor mensen?
De eitjes en larven van de vossenlintworm zijn zeer gevaarlijk voor mensen. Bij inname van een eitje ontwikkelt er een blaasworm die zich in de organen nestelt en hier grote schade aanricht.
Hoe wordt vossenlintworm bij honden gediagnosticeerd?
De aanwezigheid van een vossenlintworm is lastig aan te tonen, omdat de eitjes erg lijken op de segmenten van een normale lintworm. Om te voorkomen dat een hond de vossenlintworm verspreidt, wordt het dier bij verdenking preventief behandeld met een ontworming tegen lintworm.
Kan een hond ziek worden van de vossenlintworm?
In een enkel geval is een hond niet de eindgastheer (waarbij het dier geen tot nauwelijks symptomen heeft) maar net als de mens een tussengastheer. Als je hond tussengastheer is, kan hij zeer ernstig ziek worden met blaaswormen in de organen, waarbij de lever vaak ernstig wordt aangetast.