Nierfalen kat

De nieren zijn belangrijke organen die ervoor zorgen dat afvalstoffen uit het bloed worden gefilterd. Ook zijn de nieren belangrijk voor de vochtbalans en de aanmaak van verschillende hormonen. Wanneer een kat nierfalen heeft, werken de nieren niet goed meer. Nierproblemen bij de kat worden regelmatig gezien, ongeveer bij 30% van alle katten! De beschadigde nieren van een kat met chronisch nierfalen kunnen niet meer volledig herstellen. Wel kan het proces met de juiste behandeling vertraagd worden, zodat een kat met nierfalen nog een comfortabel leven kan leiden en een langere levensverwachting heeft. Hiervoor is het belangrijk dat de kenmerken van nierproblemen tijdig ontdekt worden. Door elk half jaar bij de dierenarts langs te gaan voor een controle, kunnen nierproblemen tijdig herkend worden en kunnen ergere gezondheidsklachten bij je huisdier voorkomen worden.

Nierfalen kat

Symptomen nierfalen kat

Er zijn twee vormen van nierfalen bij de kat: de acute vorm en de chronische vorm. In de acute vorm zijn de symptomen van nierfalen direct zichtbaar. Bij chronische nierziekte treden ze langzaam op en gaan de nieren steeds meer achteruit. Hierdoor wordt de kat steeds zieker.

Dit zijn algemene symptomen van nierfalen bij de kat:

  • Meer drinken en meer plassen
  • Verminderde eetlust
  • Misselijkheid, braken
  • Gewichtsverlies
  • Sloom, snel vermoeid
  • Doffe vacht
  • Slechte adem

In de beginfase van chronisch nierfalen vertoont de kat vaak geen zichtbare kenmerken. De beschadigde nieren kunnen hun taak nog voldoende uitvoeren, want de gezonde delen compenseren voor de beschadigde delen. Hierdoor is het vaak lastig nierfalen bij je kat te herkennen. Pas als ruim 70% van de nieren beschadigd is, kunnen bovenstaande symptomen zichtbaar zijn.

Acuut nierfalen

Bij acuut nierfalen zijn de nieren in korte tijd ernstig beschadigd, waardoor de nierfunctie snel achteruit gaat. De kat zal zich dan ook plots erg ziek voelen. Vaak treedt acuut nierfalen op na contact met een giftige plant zoals een lelie of kerstboom, of na het innemen van een giftige stof zoals koelvloeistof, antivries, bestrijdingsmiddelen of bepaalde medicijnen. Maar ook een infectie, tumor of verstopping van de urineleider(s) kunnen voor acuut nierfalen zorgen.

Wanneer acuut nierfalen op tijd ontdekt en behandeld wordt, kunnen de nieren zich vaak nog herstellen. Wanneer de nierschade echter te groot is en niet behandeld wordt, zal het dier overlijden.

Chronisch nierfalen

Bij chronische nierziekte is er al langer sprake (meer dan drie maanden) sprake van een verminderde nierfunctie. Hierdoor raakt een deel van de nieren onherstelbaar beschadigd, vaak zonder dat je dit in de gaten hebt. Een kat met chronisch nierfalen kan het verlies van de nierfunctie namelijk vaak lange tijd goed opvangen.

De oorzaak van chronisch nierfalen kan niet altijd gevonden worden. Oudere katten hebben een grotere kans op het ontwikkelen van chronische nierziekte. Er kan sprake zijn van een langdurig ontstekingsproces als oorzaak, of een acuut probleem wat uiteindelijk tot chronische nierproblemen heeft geleid. In zeldzame gevallen speelt een aangeboren afwijking of een tumor een rol.

Stadia

De ontwikkeling van chronisch nierfalen is in te delen in vier verschillende stadia, gebaseerd op de ‘International Renal Interest Society’ (IRIS) richtlijnen. Op deze manier kan je de juiste behandeling inzetten en de levensverwachting van een kat met nierfalen beter proberen in te schatten.

  • In het eerste stadium is de verminderde nierfunctie aan de buitenkant niet zichtbaar en ook niet in het bloed te waarnemen. Via een echo of urineonderzoek zouden kleine afwijkingen al wel gezien kunnen worden.
  • In stadium 2 drinkt de kat vaak al iets meer dan voorheen en kan je in het bloed een lichte afwijking ontdekken.
  • Wanneer je kat nierfalen heeft in stadium 3 is de nierschade opgelopen tot 75%. Dit is duidelijk te zien aan de waarden in het bloed en de kat heeft ook duidelijke klachten, waaronder meer drinken en meer plassen, een slechte eetlust en een onverzorgde vacht.
  • Een kat met nierfalen in stadium 4 zit in de laatste fase van de ziekte. In deze fase zal de kat zichzelf vergiftigen en zich zeer ziek voelen.

Het is dus belangrijk om zo snel mogelijk een behandeling te starten, om het ziekteproces zoveel mogelijk af te remmen.

Diagnose nierfalen

Wanneer de dierenarts een nierziekte bij de kat vermoedt, zal er eerst een bloedonderzoek en urineonderzoek uitgevoerd worden. Ook is het belangrijk om de bloeddruk te meten en om het eiwitgehalte in de urine te bepalen. De uitslag hiervan, gecombineerd met eventuele klachten, kan leiden tot de diagnose nierfalen. Aanvullend kan een echo van de nieren helpen bij het stellen van de juiste diagnose.

Omdat katten meesters zijn in het verbergen van pijn en ongemak, is het raadzaam om eens per jaar een gezondheidscheck voor oudere katten bij de dierenarts te laten doen. Op deze manier kan je ziektes zoals nierfalen in een vroeg stadium opsporen en mogelijk nog goed behandelen.

Behandeling nierfalen

De behandeling van nierfalen bij de kat is ondersteunend. Bij acuut nierfalen is behandeling met infuus aan de orde. Dit geldt ook voor katten met chronische nierziekte die acuut ziek zijn geworden. Daarnaast is het belangrijk om een mogelijke oorzaak op te sporen en te behandelen. Op de lange termijn bestaat de behandeling van chronische nierziekte uit een speciaal nierdieet. Eventueel zal een verhoogde bloeddruk en overmatig eiwitverlies via de urine behandeld worden met medicijnen. Met de juiste voeding, medicatie en controles bij de dierenarts, kan een kat met nierfalen vaak nog een goed leven leiden.

Wanneer inslapen?

Wanneer je kat een nierprobleem heeft, zal de dierenarts altijd eerst bespreken wat de mogelijkheden zijn. Pas als de nieren te veel beschadigd zijn en de kat zich nog steeds erg ziek voelt ondanks de behandeling, wordt er gesproken over inslapen. Dit is aan de orde als de kat zich in het eindstadium van nierfalen bevindt en er sprake is van uitzichtloos lijden.

Veelgestelde vragen

Wat zijn de symptomen van nierfalen bij de kat?

De eerste symptomen van chronisch nierfalen bij de kat zijn veel drinken, veel plassen, gewichtsverlies, een doffe vacht, sloomheid en braken. Bij acuut nierfalen heb je vaak te maken met een gezonde kat die plots hevig ziek is.

Hoe lang kan een kat met nierfalen leven?

Wanneer een kat met acuut nierfalen direct een goede behandeling krijgt, kan het dier net zo lang leven als een gezonde kat. Gaat het om chronisch nierfalen dan is de levensverwachting afhankelijk van het stadium waarin de ziekte ontdekt wordt.

Wat is eindstadium nierfalen?

Als een nierprobleem niet op tijd ontdekt wordt, of er wordt geen behandeling ingezet, dan zal het dier uiteindelijk in het eindstadium van nierfalen terechtkomen. Er is dan geen behandeling meer mogelijk en de kat zal sterven.