Wat is Giardia?
De eencellige Giardia parasiet leeft in de dunne darm van de kat, waar hij zich vasthecht aan de darmwand. De parasiet vermenigvuldigt zich hier. Dit is het actieve stadium. Wanneer de Giardia zich in het inactieve stadium bevindt, zit het in een cyste. Dit is een soort eitje dat met de ontlasting mee naar buiten komt. Op deze manier kan Giardia ook in de omgeving terechtkomen.
De cysten kunnen in het inactieve stadium maandenlang in een vochtige omgeving overleven. Door contact met besmette ontlasting, voedsel of water kan je kat Giardia oplopen. Bijvoorbeeld door drinken uit een regenplas of door voedsel van de grond te eten. De klachten van Giardia kunnen variëren van geen enkele klacht tot slijmerige diarree. Giardia is goed te behandelen, mits de infectie ontdekt wordt. Er wordt weleens gedacht dat Giardia een bacterie is. Dit is niet het geval.
Meer informatie over parasieten bij de kat.
Wanneer mensen in natuurwater zwemmen, of besmet voedsel eten, kunnen ze zo ook met Giardia besmet raken. Een infectie met Giardia wordt Giardiasis genoemd. Vooral kinderen en mensen met een lage weerstand zijn gevoelig voor een infectie.
Giardia bij kittens
Wanneer een kitten besmet raakt met Giardia krijgt het dier vrij snel maag-darmklachten zoals braken en diarree. Deze klachten kunnen steeds heviger worden. Een kitten met langdurige (wisselende) diarree kan snel uitdrogen. Ook kan de darmwand onherstelbaar beschadigen. Heeft je kitten diarree of zie je bloed bij de ontlasting, wacht dan niet af en raadpleeg je dierenarts.
Symptomen Giardia bij een kat
Na een besmetting kunnen de symptomen zichtbaar worden na één tot twee weken. Niet alle katten worden ziek van Giardia. Soms zijn de klachten vaag en is het dier een periode klachtenvrij. Dieren met een lage weerstand hebben meer kans om ziek te worden.
Dit zijn de meest voorkomende symptomen van Giardia bij de kat:
- Diarree
- Slijmerige en soms gele of vettige ontlasting
- Bloed bij de ontlasting
- Braken
- In huis poepen door plotselinge aandrang
- Sloomheid
- Verminderde eetlust
- Gewichtsverlies
Ongeacht of er symptomen zijn of niet, na besmetting is je kat een drager van de parasiet. Je dier kan dus altijd andere dieren besmetten.
Giardia in ontlasting kat
Een van de belangrijkste kenmerken van Giardia bij de kat is (wisselende) dunne ontlasting, soms met slijm. Ook kan er bloed in de ontlasting worden gezien. Wil je een besmetting met de Giardia parasiet aantonen dan kan dit lastig zijn. De Giardia parasieten zijn niet altijd aanwezig in de ontlasting van een besmette kat. De meest betrouwbare manier is om de ontlasting van drie dagen achtereen te verzamelen, op verschillende momenten. De dierenarts kan deze ontlasting dan testen.
Giardia test
De dierenarts kan de ontlasting van je kat onderzoeken op Giardia door middel van een snap test. Dit is een test die antigenen van Giardia opspoort. Deze kan in het laboratorium van de dierenkliniek worden uitgevoerd.
Een andere manier om de ontlasting te onderzoeken is onder de microscoop. Echter, hierbij wordt in de helft van alle gevallen de diagnose gemist. Dit is dus geen betrouwbaar onderzoek.
Nu is het zo dat geen enkel onderzoek naar Giardia 100 procent gevoelig is. Dit komt doordat de cysten niet continu in de ontlasting uitgescheiden worden. Vandaar dat er ontlasting van drie opeenvolgende dagen onderzocht moet worden. Op deze manier is een snap test toch behoorlijk betrouwbaar.
Een test kan dus negatief uitvallen, terwijl de kat wel besmet is met Giardia. Bij sterke verdenking kan de test opnieuw uitgevoerd worden.
Incubatietijd Giardia bij een kat
Zodra de kat een cyste heeft opgenomen, opent deze zich in de maag. De parasiet wordt actief en gaat zich in de darmen vermeerderen. Hierna worden weer nieuwe cysten uitgescheiden in de ontlasting Dit is het moment dat een infectie met Giardia is aan te tonen. Ook eventuele klachten kunnen vanaf dit moment ontstaan. Het hele proces neemt ongeveer één tot twee weken in beslag. Dit is de incubatietijd van Giardia bij de kat.
Is Giardia besmettelijk?
Giardia is zeer besmettelijk. De cysten die in de omgeving terechtkomen kunnen eenvoudig opgenomen worden door andere dieren zoals honden, ratten en muizen. Een Giardia infectie bij de hond komt daarom ook regelmatig voor. Opname gebeurt via direct onderling contact of via de ontlasting van besmette dieren. De kans op een besmetting is groter op plekken waar veel katten bij elkaar komen. Bijvoorbeeld in een asiel of pension.
De behandeling van Giardia bij een kat
De behandeling tegen Giardia bestaat uit het toedienen van een anti-wormmiddel, eventueel aangevuld met medicijnen. Soms is het nodig alle huisdieren tegen Giardia te behandelen.
De cysten van de Giardia parasiet blijven zonder behandeling in de omgeving liggen, waardoor de kans op herbesmetting groot is. Daarom moet ook de omgeving van de kat behandeld worden. Vraag je dierenarts om advies voor de beste behandeling in jouw situatie. Houd altijd de gebruikelijke hygiëneregels in acht, zoals het wassen van de handen voor het eten en na het toiletbezoek.
(Her)besmetting van Giardia voorkomen
Doordat de Giardia parasiet lang kan blijven leven in de omgeving, kan je kat eenvoudig opnieuw besmet worden. We geven tips om een (nieuwe) besmetting met Giardia bij je kat te voorkomen:
- Gebruik handschoenen bij het schoonmaken van de kattenbak en probeer buiten zo veel mogelijk de ontlasting van je kat op te ruimen.
- Was het achterwerk van je kat (indien mogelijk) met een speciale shampoo van de dierenarts. Zo was je de eventuele eitjes aan de haren direct weg.
- Dekens en ligplaatsen van je kat regelmatig en zo heet mogelijk wassen in de wasmachine.
- Reinig de voer- en drinkbakken van je kat wekelijks met heet water, alsook de kattenspeeltjes. Laat ze goed drogen. In een vochtige omgeving kunnen de cysten erg lang blijven leven.
- Maak gladde oppervlaktes met heet water schoon en desinfecteer wanneer mogelijk. Laat ook deze goed drogen.
- Verschoon stilstaand water in de tuin regelmatig, zoals bijvoorbeeld vogelbadjes. Deze vormen een bron van (her)besmetting.
- Wees extra alert wanneer je kat naar het pension is geweest.
Veelgestelde vragen over Giardia bij een kat
Wat moet je doen als je kat Giardia heeft?
Is de Giardia parasiet bij je kat aangetoond, dan zal de dierenarts medicijnen voorschrijven. Maak de omgeving van je kat goed schoon om een nieuwe besmetting te voorkomen.
Kan Giardia zelf overgaan bij een kat?
Wanneer de dierenarts de Giardia parasiet bij je kat heeft aangetoond is het belangrijk dat je de voorgeschreven medicijnkuur afmaakt. Heeft een kat eenmaal klachten van Giardia dan zal de infectie zonder behandeling niet overgaan.
Wat gebeurt er als je Giardia bij je kat niet behandelt?
Een onbehandelde Giardia infectie kan voor buikpijn en misselijkheid zorgen. Ook beschadigt het darmslijmvlies, waardoor andere ziekteverwekkers meer kans maken. Voor kittens, oude en zwakke katten is Giardia meer risicovol.
Wat kan je doen als Giardia niet over gaat bij je kat?
De Giardia parasiet kan erg hardnekkig zijn. Het kan voorkomen dat één behandeling niet voldoende is, of helemaal niet aanslaat. Laat daarom altijd de ontlasting van je kat na de behandeling nogmaals controleren door de dierenarts.