Wat is steriliseren?
Sterilisatie is een operatie waarbij onder narcose de eierstokken en soms ook een deel van de baarmoeder verwijderd worden. Na het steriliseren van een teef is ze onvruchtbaar. Ze wordt niet meer loops en kan niet meer drachtig worden. Een sterilisatie gebeurt altijd onder algehele narcose. Onze dierenartsen maken gebruik van de meest veilige en moderne narcose- en bewakingsapparatuur.
Het verschil tussen sterilisatie en castratie
Het onvruchtbaar maken van een teef noemen we sterilisatie en bij een reu noemen we dit castratie. Maar omdat de eierstokken van de teef volledig verwijderd worden, is sterilisatie eigenlijk ook een castratie. We spreken echter toch van sterilisatie bij de teef om verwarring met castratie bij de reu te voorkomen.
Redenen om te steriliseren
Een belangrijke reden van sterilisatie is om een nestje pups te voorkomen. Ook wordt een sterilisatie uitgevoerd omdat er hierna geen loopsheid en schijnzwangerschap meer optreedt.
Daarnaast zijn er ook medische voordelen van sterilisatie:
- Wanneer de teef vóór of tussen de eerste en tweede loopsheid gesteriliseerd wordt, vermindert de kans op de ontwikkeling van melkkliertumoren (borstkanker) sterk.
- Het ontstaan van een baarmoederontsteking is na sterilisatie uitgesloten.
- De kans op de ontwikkeling van suikerziekte op latere leeftijd neemt af.
Voordelen sterilisatie hond
Naast dat een gesteriliseerde hond voortaan onvruchtbaar is, zijn er meer voordelen van sterilisatie bij de hond te noemen:
Loopsheid
De loopsheid is de vruchtbare periode van een teef. Deze treedt gemiddeld twee keer per jaar op en duurt ongeveer drie weken, voor de rest van haar leven. Tijdens deze periode verliest ze ook een tijdje bloed. Tijdens de wandeling moet je goed oppassen dat ze niet gedekt wordt. Deze loopsheid verdwijnt na een sterilisatie volledig.
Baarmoederontsteking
Na een sterilisatie kan er geen baarmoederontsteking meer ontstaan. Dit is een ernstige aandoening aan de baarmoeder die zich onder invloed van hormonen ontwikkelt.
Melkkliertumoren
De kans op melkkliertumoren (borstkanker) neemt na een sterilisatie af. Hoe ouder je je hond steriliseert, hoe groter de kans op melkklierkanker op latere leeftijd wordt. Bij een sterilisatie na de vierde loopsheid is het beschermende effect tegen borstkanker nagenoeg verdwenen. Bijna 25 % van de niet-gesteriliseerde teefjes krijgt melkkliertumoren. Deze tumoren kunnen goedaardig zijn (iets vaker) maar helaas ook kwaadaardig
Gedrag
Een loopse hond brengt soms ongewenst gedrag met zich mee. Denk hierbij aan veel onrust en gejank in huis, de drang om weg te lopen en reuen die haar tijdens de wandeling lastigvallen. Ook eten veel teefjes slecht tijdens de loopsheid. Daarnaast kan je hond na de loopsheid schijnzwanger worden. Dit is een periode waarbij de teef drachtig lijkt te zijn. Deze schijnzwangerschap gaat gepaard met veel onrust, het weigeren van eten en soms zelfs agressief of depressief gedrag. Na een sterilisatie kan je hond niet meer schijnzwanger worden.
Suikerziekte
Het hormoon progesteron, dat in de eierstokken gevormd wordt, kan het suikergehalte in het bloed ontregelen. Zo kan er suikerziekte ontstaan. Wanneer de eierstokken verwijderd worden zal de productie van het progesteron zeer sterk afnemen. De kans op suikerziekte neemt hierdoor ook af.
Mogelijke nadelen sterilisatie hond
Hoewel de voordelen zwaarder wegen, zijn er ook enkele nadelen van sterilisatie bij de hond te noemen:
Gewicht
Een gesteriliseerde hond ontwikkelt sneller overgewicht. Hier kan je tijdig op inspelen door je hond direct na de operatie een aangepaste hoeveelheid voeding, of light voeding te geven. Je dierenarts kan je hierover adviseren.
Gedrag
Door het wegvallen van hormonale schommelingen vertonen sommige teven veranderingen in het gedrag. Teefjes die bijvoorbeeld al jong aanleg voor dominantie hebben, kunnen na een sterilisatie iets pittiger worden. Door consequent op te (blijven) voeden geeft dit echter zelden problemen. Sommige honden worden wat slomer. Dit is meestal alleen zo als de eigenaar haar te zwaar heeft laten worden.
Vacht
Bij een enkele hond kan er na de sterilisatie een verandering in de vachtstructuur optreden. Deze kan doffer en pluiziger worden. Een trimbeurt kan dan helpen om de vacht zo mooi mogelijk te houden.
Blaas
Er is een kleine kans op urine-incontinentie op oudere leeftijd. Met name bij de grote hondenrassen wordt hierom een sterilisatie vóór de eerste loopsheid afgeraden, zij kunnen beter 3 maanden na de eerste loopsheid gesteriliseerd worden.
Wanneer moet je een hond laten steriliseren?
Wanneer je je hond kan laten steriliseren is afhankelijk van verschillende factoren. Een belangrijke factor is haar leeftijd. De beste leeftijd voor een sterilisatie is wanneer de geslachtshormonen in rust zijn. Dit is drie maanden na de eerste loopsheid, of ruim voordat ze de eerste keer loops wordt. Kleine hondenrassen worden meestal loops tussen zes tot tien maanden leeftijd. Bij de grote(re) honden treedt de eerste loopsheid wat later op, rond de eerste verjaardag of zelfs nog later.
Heb je een grote hond, wacht dan met steriliseren tot de eerste loopsheid voorbij is. Zo beperk je de kans op urine-incontinentie op latere leeftijd tot een minimum.
Ook spelen het ras en de gezondheidstoestand van je hond mee. Overweeg je een sterilisatie bij je teef, overleg dan met je dierenarts wanneer je dit het beste kunt doen.
Hond steriliseren tijdens loopsheid
Laat je hond niet steriliseren tijdens de loopsheid. Ook al zie je geen uitvloeiing, toch zijn de baarmoeder en eierstokken deze weken sterker doorbloed dan normaal. Hierdoor is het risico op bloedingen tijdens het opereren groter.
Wanneer hond steriliseren na loopsheid
Na de loopsheid kan je het beste drie maanden wachten met het steriliseren van je hond. Op dit moment is er in de baarmoeder weinig activiteit. Ook is een eventuele schijndracht dan meestal achter de rug.
Sterilisatiemethoden
Een sterilisatie bij de hond kan op twee manieren uitgevoerd worden. De klassieke operatie, waarbij de eierstokken via een snede in de buik verwijderd worden. En de laparoscopie, waarbij dit via een kijkoperatie gebeurt. Bij deze laatste methode worden er twee tot drie hele kleine sneetjes gemaakt in plaats van een grotere. Dit zorgt voor minder pijn en een korter herstel.
Een laparoscopie is kostbaarder dan een klassieke sterilisatie. Dit komt doordat er speciale apparatuur en meer assistentie bij nodig is.
Klassieke sterilisatie
Bij een klassieke sterilisatie wordt er een kleine snee in de buikwand gemaakt. De dierenarts verwijdert langs deze weg de eierstokken die diep in de buikholte liggen. Ook wordt de baarmoeder gecontroleerd op afwijkingen. Wanneer er zichtbare afwijkingen gevonden worden is het advies soms om ook (een deel van) de baarmoeder te verwijderen. Hierna worden de buikwand en de wond onderhuids gehecht en mag de hond weer wakker worden.
Laparoscopische sterilisatie
Een laparoscopische sterilisatie gebeurt via twee of drie kleine gaatjes in de buikwand. Met een camera en speciale instrumentarium worden zo beide eierstokken verwijderd. Het verwijderen van de baarmoeder kan niet met deze methode gedaan worden. Dit is de reden waarom een laparoscopie meestal niet bij oudere honden uitgevoerd wordt.
Omdat er niet aan de weefsels getrokken wordt, is deze operatie meestal minder pijnlijk. Door de kleine sneetjes herstellen deze snel en raken ze minder snel geïnfecteerd.
Nazorg sterilisatie hond
Je hond mag na een sterilisatie thuis verder herstellen. Kort na de operatie kan ze nog wat suf en misselijk zijn. Deze klachten moeten de volgende dag verdwenen zijn.
Dit kun je zelf doen om het herstel van je hond na sterilisatie te bespoedigen:
- Geef je hond bij thuiskomst een warm plekje waar het rustig is en niet te licht. Andere huisgenootjes moeten je hond even met rust laten.
- Is je hond misselijk, geef hem dan kleine beetjes te eten in plaats van een hele maaltijd ineens. Doe dit ook met zijn drinken. Het is normaal dat je hond op de avond na de operatie nog niet wil eten.
- De eerste dagen na de operatie is de wond nog kwetsbaar. Houd je dier rustig en laat haar geen rare sprongen maken of zwemmen.
- De meeste honden willen graag aan de wond likken om hem schoon te maken. Om dit te voorkomen kan je een kraag of een petshirt omdoen. Hoe minder ze aan de wond likt, hoe beter en sneller deze zal genezen.
- Laat je dier enkel aan de lijn uit tot aan de wondcontrole bij de dierenarts.
- Geef je hond de pijnstillers die de dierenarts voorschrijft. Ook als je hond geen pijn lijkt te hebben. De pijnstillers werken naast pijnstillend ook ontstekingsremmend.
- Na 10 tot 14 dagen mag je hond alles weer doen, ook zwemmen.
Heb je meer vragen over het steriliseren van je hond? Raadpleeg een dierenarts bij jou in de buurt.
Veelgestelde vragen over steriliseren
Hoe lang moet een hond herstellen na sterilisatie?
De meeste teven herstellen snel na een sterilisatie. Ondanks dat ze zich weer fit voelen is de wond na tien tot veertien dagen pas volledig genezen. Tot die tijd moet je dier zich rustig houden.
Hoe lang duurt sterilisatie bij een hond?
Na het toedienen van de narcose valt de hond snel in slaap. De operatie zelf is meestal binnen 20 tot 30 minuten klaar. Een klassieke sterilisatie en een laparoscopische sterilisatie duren ongeveer even lang. Hierna moet ze nog een poosje haar roes uitslapen voor ze naar huis mag.
Wat verandert er na sterilisatie hond?
Na een sterilisatie kan de teef geen pups meer krijgen en blijft de loopsheid weg. Qua karakter verandert er meestal weinig. Hooguit kan ze wat aanhankelijker of juist wat feller worden. Omdat de energiebalans verandert, moet je extra goed letten op het voorkomen van overgewicht bij je hond.
Wat mag een hond niet na sterilisatie?
Totdat de wond voldoende genezen is mag je hond na de sterilisatie niet springen, druk spelen of zwemmen. Na ongeveer tien dagen is deze periode voorbij.
Is sterilisatie hond pijnlijk?
De eerste dagen na een sterilisatie kan de hond napijn hebben, ook al laat ze dat misschien niet merken. Geef haar daarom altijd de pijnstilling die de dierenarts mee naar huis geeft. Ook helpt pijnstilling bij een goede wondgenezing.