Oorzaak van wormen bij katten
Katten kunnen eenvoudig een wormbesmetting oplopen. Als kitten gebeurt dit al in het nest, via de moedermelk. Bij een volwassen kat is contact met besmette ontlasting van andere katten vaak een oorzaak van wormen. Ook door het eten van besmet vlees kan je kat geïnfecteerd raken. Het is niet zo dat enkel katten die buiten komen een risico lopen. Ook binnenkatten hebben vaak parasieten zoals wormen. Bijvoorbeeld doordat mensen de eitjes van wormen onder de schoenen mee naar binnen nemen, of wanneer je kat wormen eitjes oplikt via een besmette vlo.
Waarom moet je een kat ontwormen?
Katten komen gedurende hun leven steeds in aanraking met wormeieren met larven erin. Bijvoorbeeld na het eten van een muis of vogel, of door het oplikken van een vlo. Hierdoor bestaat de kans dat ze steeds opnieuw besmet worden met wormen. De enige manier om van een worminfectie af te komen, is door je kat te ontwormen.
Dit zijn redenen waarom het ontwormen van je kat belangrijk is:
- Wormen veroorzaken lichamelijk ongemak, zoals buikpijn, braken en diarree. Daarnaast gaat de algehele conditie van de kat achteruit.
- Kittens worden vaak direct na de geboorte via de moedermelk besmet met wormen. Ze kunnen hierdoor chronische maag-darmklachten krijgen en zelfs een darmafsluiting.
- De weerstand van je kat daalt, waardoor andere ziekten weer meer kans krijgen.
- Mensen kunnen indirect via katten ook besmet raken met wormen. Bijvoorbeeld doordat eitjes in de ontlasting of de vacht van je kat via de handen opgenomen worden in de mond. Dit noemen we een zoönose. Door je kat regelmatig te ontwormen bescherm je dus ook jezelf en je gezin.
Lees hier welke factoren de levensduur van een kat beïnvloeden.
Hoe vaak moet je een kat ontwormen?
Katten moeten de eerste keer ontwormd worden als ze drie weken oud zijn. Houd vervolgens onderstaand ontwormingsschema aan, zowel voor je kitten als voor je volwassen kat:
Leeftijd |
Kitten | Volwassen kat |
3 weken |
X |
|
5 weken |
X |
|
7 weken |
X |
|
9 weken |
X |
|
3 maanden |
X |
|
4 maanden |
X |
|
5 maanden |
X |
|
6 maanden |
X |
|
9 maanden |
X |
|
12 maanden |
X |
Een volwassen kat dien je elke drie maanden te ontwormen, voor de rest van het leven.
Kies een geschikte wormenkuur voor de kat
Kies voor een goede wormenkuur voor je kat, zodat je dier hierna vrij van wormen is.
Er zijn verschillende soorten middelen tegen wormen bij de kat te krijgen. We bespreken er enkele:
Tabletten – Veel katten vinden het vervelend om tabletten in te moeten nemen. Daar heeft Milbevet een oplossing voor gevonden. Deze smakelijke tabletten worden door de meeste katten als een lekker tussendoortje gegeten. Milbevet is een veilig middel, dat ook aan drachtige en zogende poezen gegeven mag worden.
Spot-on – Een andere optie is het toedienen van een spot-on. Dit zijn druppels in een pipet, die je op de huid van je kat druppelt. Een spot-on werkt soms ook tegen andere parasieten, zoals vlooien en oormijt.
Pasta of drankje – Voor het ontwormen van een nest kittens kan je het beste een ontwormingspasta of een drankje gebruiken.
Het is niet vooraf te zeggen welk middel het beste bij jouw kat past. Wanneer je twijfelt over het ontwormen van je kat, vraag dan je dierenarts om raad. Hij of zij kan je vertellen welke wormenkuur het beste bij jouw kat past.
Bijwerkingen ontwormen kat
Alle ontwormingsmiddelen in Nederland zijn veilig voor katten. Er zijn maar zelden bijwerkingen. In een enkel geval kan je kat overgevoelig reageren op een werkzame stof in de ontworming.
Deze bijwerkingen kunnen gezien worden na het ontwormen van je kat:
- Lichte diarree en/of braken
- Misselijkheid, kwijlen
- Geen eetlust
- Sloomheid
- Spiertrillingen
- Dronkemansgang
- Lokale huidklachten na het toedienen van spot-on
Ontwormen binnenkat en buitenkat
Ondanks dat het advies is om je kat vier keer per jaar te ontwormen, is het raadzaam de hoeveelheid aan te passen aan de levensstijl van je kat. Een binnenkat kan je ook twee keer per jaar ontwormen, mits je oplet dat je dier geen vlooien heeft. Wanneer de infectiedruk hoog is, is het nodig je kat vier keer per jaar of zelfs vaker te ontwormen. Bijvoorbeeld als je kat veel buiten komt, veel vogels of muizen vangt, rauw vlees te eten krijgt of vlooien heeft (gehad). Ook als je kleine kinderen hebt, of een huisgenoot met een verminderde weerstand, is het aan te raden om je buitenkat vaker dan vier keer per jaar te ontwormen.
Kat ontwormen en ontvlooien tegelijk?
Het is raadzaam om je kat, naast ontwormen, tegelijk ook te ontvlooien. Vlooien kunnen besmet zijn met de eitjes van een lintworm. Tijdens het wassen kunnen deze besmette vlooien door je kat opgelikt worden waardoor je dier ook lintwormeitjes inslikt. Uit deze eitjes komen larven en zo komt er een nieuwe wormbesmetting tot stand. Je kat kan zichzelf dus direct na het ontwormen weer opnieuw besmetten.
Soorten wormen bij katten
Dit zijn de meest voorkomende soorten wormen bij katten:
- Spoelwormen
Deze wormen komen vaak voor bij katten. Je dier kan er lange tijd geen last van hebben, waardoor een infectie met spoelwormen makkelijk over het hoofd gezien wordt. Heeft je kat er wel klachten van, dan zijn vermageren, wormen in het braaksel en een slechte vacht en conditie de meest zichtbare kenmerken. Bij kittens zijn de symptomen van spoelwormen maag-darmklachten en vermageren met toch een bol buikje. In een ernstig geval kan er een darmafsluiting plaatsvinden. Dit is erg gevaarlijk, het kitten kan hieraan overlijden. Spoelwormen bij katten kunnen overgebracht worden op mensen. Vooral kinderen die buitenspelen raken besmet. Bijvoorbeeld doordat er wormeitjes in de zandbak terecht zijn gekomen. Of doordat kinderen ongemerkt eitjes aan hun handen hebben en deze in hun mond steken. Maar ook binnen kunnen mensen besmet raken doordat er eitjes in huis liggen. Het is daarom belangrijk je kat regelmatig te ontwormen. Je kunt een besmetting met spoelwormen voorkomen door je handen goed te wassen na het tuinieren en voor het eten en de kinderen na het buitenspelen. Dek de zandbak altijd goed af. Was groente uit de moestuin zorgvuldig. Mensen hebben meestal geen klachten na een besmetting met spoelwormen. Soms wordt misselijkheid, buikpijn en hoesten gezien.
- Lintwormen
Een lintwormbesmetting blijft ook vaak lange tijd onopgemerkt bij katten. Het meest geziene kenmerk zijn de “rijstkorreltjes” aan het achterste van de kat. Dit is geen echte rijst, maar afgebroken segmentjes van de lintworm die via de anus of de ontlasting naar buiten komen. Deze deeltjes zijn gevuld met eitjes en kunnen jeuk en irritatie veroorzaken. Ook vlooien kunnen eitjes van de lintworm bij zich dragen en zo je kat infecteren. Een andere soort lintworm is de vossenlintworm. Deze komt voor in Zuid-Limburg en Oost-Groningen, alsook in bosrijk gebied van België, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Tsjechië, Polen en de Baltische Staten. Mensen kunnen zowel met de lintworm als de vossenlintworm besmet raken, waarbij de laatste het meest gevaarlijk is en zelfs fataal kan aflopen. Hoewel katten ook geïnfecteerd kunnen raken, zijn het vooral honden die de vossenlintworm oplopen. Mensen kunnen besmet raken door het eten van bramen of bessen in het buitengebied of bos.
De volgende soorten wormen kunnen je kat ook besmetten, maar veel minder snel:
- Hartwormen
De hartworm wordt overgebracht door muggen in Zuid- en Oost-Europa. Katten in Nederland lopen weinig risico op een besmetting met deze worm. Ook zijn katten minder gevoelig voor een hartworminfectie dan honden. Gaat je kat mee op vakantie, zorg dan dat je dier goed beschermd is tegen de hartworm. Raadpleeg voor een goede preventie tijdig je dierenarts. - Haakwormen
Een besmetting met haakwormen wordt in Nederland voornamelijk gezien bij zwerfkatten. Een infectie met haakworm kan mild verlopen, maar ook zeer ernstig. Kenmerken zijn dan een hevige ontsteking van de darmen, soms met overlijden tot gevolg. Een ontwormmiddel tegen spoelwormen werkt vaak ook tegen haakwormen. - Zweepwormen
Ook zweepwormen worden niet veel gezien bij katten. Het zijn voornamelijk honden die deze worminfectie oplopen. Bijvoorbeeld in kennels waar onvoldoende hygiënemaatregelen zijn. Een lichte besmetting met zweepwormen geeft meestal weinig klachten. Een hevige besmetting kan bloederige diarree, bloedarmoede en uitdroging veroorzaken. - Longwormen
Longwormen zijn zeer gevaarlijke parasieten. Een andere naam voor de longworm is de Franse hartworm. Longwormen komen wereldwijd voor. Je kat kan geïnfecteerd raken met longwormen na het eten van besmette vogels, muizen, slakken of kikkers. De larven van de longworm banen zich een weg door het lichaam van de kat, richting de longen. Hier leggen ze eitjes, die het dier vervolgens ophoest en weer inslikt. Via de ontlasting verspreidt de worm zich dan verder. Symptomen van de longworm zijn hoesten, benauwdheid, vermageren en bloedingen (bloed in ontlasting, bloedneus en bloed ophoesten). Deze klachten openbaren zich soms pas jaren na de besmetting en verergeren in tijden van stress.
Symptomen wormen kat
Een besmetting met wormen bij de kat kan veel verschillende symptomen geven. Welke kenmerken er gezien worden, is afhankelijk van de soort wormen die het dier heeft. Kort na de besmetting zijn er vaak geen klachten. Deze ontstaan meestal pas op langere termijn. Hierdoor blijft een worminfectie bij katten vaak lang ongemerkt.
Dit zijn de meest geziene symptomen van wormen bij de kat:
- Diarree
- Braken, soms met wormen in het braaksel
- Gewichtsverlies met soms toch een bolle buik
- Geen eetlust
- Doffe vacht
- Hoesten
Wat kost het ontwormen van een kat?
De kosten van het ontwormen van je kat of kitten zijn afhankelijk van het soort middel dat je nodig hebt. Hierbij speelt het gewicht van je kat mee en of je een enkele kuur koopt, of ook een herhaling erbij neemt. Vraag bij je dierenarts welk middel jouw kat of kitten nodig heeft. Zij kunnen dan een overzicht maken van de kosten die hierbij komen kijken.
Vind hier een dierenarts bij jou in de buurt.
Veelgestelde vragen over het ontwormen van katten
Wat als je je kat niet ontwormt?
Wanneer je je kat niet ontwormt, zal je dier uiteindelijk serieuze gezondheidsproblemen ontwikkelen. Daarnaast krijgt je kat steeds meer wormen. Dit is niet alleen onhygiënisch, ook kunnen mensen geïnfecteerd raken. Kittens kunnen een levensgevaarlijke darmafsluiting krijgen. Niet alle wormmiddelen werken tegen alle soorten wormen bij katten. Vraag je dierenarts om advies welke wormenkuur je kat nodig heeft.
Kan te vaak ontwormen kwaad?
Je kat regelmatig ontwormen kan geen kwaad. Preventief ontwormen kan echter niet. Een wormenkuur biedt geen langdurige bescherming. Het doodt de wormen die op dat moment in het lichaam aanwezig zijn. Te hoog doseren van een wormmiddel kan wel kwaad en moet altijd voorkomen worden. Vind je het niet fijn om routinematig te ontwormen dan kan je kiezen voor een ontlastingsonderzoek. Dit moet dan wel iedere maand uitgevoerd worden.
Hoe snel kan je achter elkaar ontwormen?
In principe is het voldoende om je kat elke drie maanden te ontwormen. Wanneer je wormen hebt gezien, in de ontlasting of in het braaksel, dien je de wormenkuur na vier weken te herhalen. Ook kan je enkele dagen na de ontworming weer opnieuw besmet raken. Je dier moet dan opnieuw ontwormd worden.