Het vaccineren van een kat
Als eigenaar doe je er alles aan om je kat zo gezond mogelijk te houden. Vaccinaties beschermen je kat tegen aandoeningen zoals niesziekte en kattenziekte. Het is een effectieve manier om je kat zo gezond mogelijk te houden. Wanneer jouw kat in een kattenpension logeert, zijn deze inentingen zelfs verplicht.
Een vaccin bevat een oplossing met daarin een kleine hoeveelheid van een (dode of verzwakte) ziekteverwekker. Het lichaam van de kat gaat na toediening antistoffen tegen de ziekte aanmaken, zodat er een natuurlijke afweerreactie ontstaat. De dierenarts onderzoekt je kat voorafgaand aan de vaccinatie uitgebreid, om er zeker van te zijn dat je dier in goede conditie verkeert.
Een ziekte waar niet tegen geënt is kan mild verlopen, maar kan ook levensbedreigend zijn. Wil je dus geen risico nemen, laat je kat dan op tijd vaccineren.
Vaccineren tegen ziektes
Je dierenarts kan je het beste vertellen welke vaccinaties van belang zijn voor je kat. Over het algemeen wordt er gevaccineerd tegen katten- en niesziekte. De niesziekte vaccinatie bestaat uit twee componenten: het feline herpesvirus (FHV) en feline calicivirus (FCV).
Daarnaast zijn de volgende aanvullende vaccinaties mogelijk:
- Bordetella Bronchiseptica
- Feline leukemie virus (FeLV)
- Chlamydophila felis
- Hondsdolheid (rabiës)
Niesziekte
De twee meest voorkomende virussen, het feline herpesvirus (FHV) en het feline calicivirus (FCV), zijn verantwoordelijk voor niesziekte. De symptomen van niesziekte zijn te vergelijken met die van verkoudheid bij mensen. De kat gaat niezen, krijgt een loopneus, plakkerige ogen en een zere keel. Bij kittens en katten met een verminderde weerstand kunnen de ziekteverschijnselen zeer ernstig zijn.
Een infectie met niesziekte kan chronische klachten veroorzaken, ook wanneer de aandoening behandeld wordt. Je kat jaarlijks vaccineren is een effectieve manier om bescherming te bieden tegen niesziekte. Er zijn veel verschillende virusstammen die niesziekte bij je kat kunnen veroorzaken, dus volledige bescherming bieden is onmogelijk. Een vaccinatie zorgt er wel voor dat de ziekte mild verloopt en nauwelijks restverschijnselen geeft.
Kattenziekte
Het feline parvovirus (FPV) is een zeer besmettelijk en vaak dodelijk virus. Het veroorzaakt kattenziekte. Besmette katten ervaren plotseling ernstig braken en diarree. De vaccinatie tegen kattenziekte is erg effectief. Na de boosterenting rond het eerste levensjaar is het vaccin drie jaar werkzaam.
Leukemie
Feline leukemievirus (FeLV) is een virus dat het immuunsysteem van je kat aanvalt, waardoor hij vatbaarder wordt voor infecties en ziektes. Geïnfecteerde katten takelen na verloop van tijd af. Gewichtsverlies, lusteloosheid, koorts, diarree en terugkerende luchtweginfecties zijn symptomen van het feline leukemievirus. Er is geen behandeling beschikbaar voor geïnfecteerde katten en de afloop is altijd dodelijk. De kans op een besmetting met dit virus is in Nederland erg laag.
Chlamydia
Chlamydophila felis is een bacterie die wordt doorgegeven door direct contact tussen katten. De bacterie veroorzaakt conjunctivitis, een ontsteking van het slijmvlies van het oog. Geïnfecteerde katten krijgen naast conjunctivitis last van lopende, plakkerige ogen, een loopneus en gaan niezen. Chlamydophila felis kan worden behandeld met antibiotica, maar een vaccinatie is effectiever om de ziekte te voorkomen. Tegen deze variant wordt alleen gevaccineerd als er een probleem is met deze bacterie, bijvoorbeeld wanneer katten veel met elkaar in contact komen, of in een cattery.
Bordetella
Komt jouw kat met veel andere katten in aanraking, zoals in een asiel, cattery of pension, dan kunnen de Bordetella bronchiseptica bacteriën de klachten van niesziekte verergeren. Het is dan raadzaam de Bordetella vaccinatie toe te dienen. Dit vaccin bestaat uit enkele druppels die door het neusslijmvlies opgenomen worden.
Hondsdolheid
Een vaccinatie tegen hondsdolheid, een ziekte die vaker bij honden wordt gezien dan bij katten, krijgt je kat als hij of zij meegaat naar het buitenland. Katten kunnen deze gevaarlijke ziekte namelijk ook krijgen. Het is verplicht je kat minimaal drie weken voor vertrek te vaccineren. Bij sommige landen is dit langer. Controleer ruim voor vertrek wat de invoereisen van het bestemmingsland zijn. Deze vaccinatie wordt in het Europese paspoort van je kat genoteerd met handtekening van de dierenarts. Het vaccin is drie jaar werkzaam.
Titerbepaling
Door middel van een titerbepaling kan er gemeten worden of er nog voldoende afweerstoffen tegen bepaalde ziekten in het bloed van je kat aanwezig zijn. Zo hoef je niet onnodig te vaccineren. Lees hier meer over de titerbepaling, ook wel titeren genoemd.
Kosten vaccinatie kat
De prijs van een vaccinatie van de kat bestaat uit de kosten van de gezondheidscontrole en de kosten van het gebruikte vaccin. De precieze kosten hangen af van het soort vaccinatie dat jouw kat nodig heeft.
Een gezondheidscontrole, voorafgaand aan het vaccineren, is belangrijk om zeker te weten dat de inenting het gewenste effect heeft op je kat. Door het uitvoeren van een gezondheidscheck kan de dierenarts het immuunsysteem goed beoordelen. Wanneer het immuunsysteem verzwakt is, bijvoorbeeld door een (onopgemerkte) ziekte of aandoening, dan kan het effect van een vaccinatie verminderd zijn en is het soms beter de vaccinatie even uit te stellen.
Raadpleeg jouw dierenarts voor een exacte opgave van de te verwachten kosten voor de vaccinatie.
Inenten kitten
Elk kitten krijgt van de moederpoes antistoffen mee die het kitten een bepaalde bescherming tegen verschillende ziektes bieden. Deze dosis antistoffen vormen zo een natuurlijke afweer. Naarmate het kitten ouder wordt, neemt de hoeveelheid antistoffen langzaam af. Hierdoor loopt je kleintje een aanzienlijk risico om een besmettelijke ziekte te krijgen. Om deze bescherming voort te zetten, is het belangrijk dat je je kitten laat inenten. Zo weet je zeker dat je kleintje geen gevaarlijke ziekte oploopt en dat het immuunsysteem zich goed ontwikkelt.
Kittens waarvan de moederpoes nooit gevaccineerd is, hebben minder antistoffen in het bloed dan kittens waarvan de moederpoes wel gevaccineerd is.
Wanneer moet je een kitten inenten?
Het is zeer belangrijk om jouw kitten met negen weken oud een eerste vaccinatie te laten geven. De dierenarts zal voorafgaand aan de vaccinatie je kitten ook aan een uitgebreide gezondheidscontrole onderwerpen. Drie tot vier weken na de eerste vaccinatie heeft je kitten de boostervaccinatie nodig. Dit is een herhaling om je dier de komende zes tot twaalf maanden volledig te beschermen. Een enkele keer raadt de dierenarts aan om je kitten na een maand nogmaals te laten inenten.
Wanneer je een zwerfkitten hebt, of als de moederpoes niet voldoende is gevaccineerd, dan is inenten al op zes weken leeftijd aan te raden.
Het is verstandig om je kitten enige dagen voor de eerste vaccinatie ook te ontwormen.
Wat zijn de kosten voor het inenten van een kitten?
De prijs voor het inenten van je kitten bestaat uit de kosten van een gezondheidscontrole en van de gebruikte vaccinatie(s). Deze kosten verschillen per vaccinatie en per dierenarts. Vraag aan jouw dierenarts welke kosten je kunt verwachten voor het vaccineren van jouw kitten.
Kitten inenten of niet?
Kittens en jonge katten zijn extra vatbaar voor ziekten omdat hun immuunsysteem nog in ontwikkeling is. Het is daarom belangrijk dat ze rond de leeftijd van negen weken al gevaccineerd worden. Twijfel jij of je jouw kitten laat inenten of niet? Vraag je dierenarts om meer informatie over het vaccineren van kittens.
Binnenkat inenten
Je denkt misschien dat het niet nodig is je binnenkat te laten inenten. Dit is onjuist. Een binnenkat loopt ook een risico op besmettelijke ziektes. Naast dat ze soms juist minder weerstand hebben opgebouwd, kunnen ze ook geïnfecteerd raken door bijvoorbeeld besmette materialen (jouw handen, kleding of schoenen, of die van de visite) of een virus dat mee naar binnen is gekomen.
Jaarlijkse inentingen kat
Om zeker te weten dat jouw kitten beschermd blijft, moet je na zes tot twaalf maanden de vaccinatie herhalen. Dit wordt een boostervaccinatie genoemd. Hierna is het raadzaam op maat te vaccineren. Dit betekent dat je kat niet klakkeloos de jaarlijkse inentingen krijgt, maar enkel die nodig zijn.
Sommige vaccins beschermen namelijk een jaar, andere werken door tot drie jaar na toedienen. Daarnaast moet de levensstijl van de kat meegenomen worden en of het dier mee naar het buitenland gaat, of naar een pension gaat.
Vaccinatieschema kat
Het vaccinatieschema voor kittens en katten ziet er zo uit:
9 weken | 12-13 weken |
6 –12 maanden |
2 jaar | 3 jaar | 4 jaar | |
Feline herpesvirus (FHV) en feline calicivirus (FCV) (niesziekte) | X | X | X | X | ||
Feline parvovirus (FPV) (kattenziekte) | X | X | X | X | ||
Optioneel: | ||||||
Feline leukemie virus (FeLV) | X | X | X | X | X | |
Niesziekte, veroorzaakt door Chlamydophila felis | X | X | X | |||
Niesziekte, veroorzaakt door de bacterie Bordetella bronchiseptica | X | X | X | X | X | |
Hondsdolheid (rabiës) | X | X |
Het is belangrijk om jouw kat regelmatig te laten vaccineren tegen niesziekte en kattenziekte. Inenten tegen het FelV virus wordt alleen aangeraden bij katten die een hoog risico lopen op het leukemie virus. Deze beschikbare vaccinatie tegen leukemie is helaas niet 100% effectief.
Ook de enting tegen Chlamydophila en Bordetella is optioneel. Bordetella wordt door een cattery en pension vaak verplicht. Hondsdolheid is alleen nodig als je dier mee naar het buitenland gaat.
Te laat met vaccinatie voor je kat
Aan het einde van de werkzame periode neemt de bescherming van het vaccin langzaam af. Hierdoor krijgen ziekteverwekkers kans om het lichaam van je kat binnen te dringen en zo je dier ziek te maken. Wanneer je je dier niet volgens het schema vaccineert, ben je dus mogelijk te laat met de vaccinatie voor je kat.
De dierenarts stuurt altijd een herinnering wanneer de inenting bijna verlopen is, zodat je je hierover geen zorgen hoeft te maken. Ben je te laat met de vaccinatie? Laat deze dan zo snel mogelijk alsnog toedienen. Wanneer het langer geleden is, moet je dier voor een optimale bescherming mogelijk opnieuw geboosterd worden.
Bijwerkingen vaccinatie kat
In een zeldzaam geval kan de vaccinatie bijwerkingen geven. Meestal zijn de klachten mild van aard. Bijwerkingen komen steeds minder voor, omdat vaccins aanhoudend verbeterd worden.
Deze bijwerkingen kunnen sporadisch na een vaccinatie bij je kat gezien worden:
- Een verdikking op de plek van de injectie. Het bultje kan pijnlijk zijn en warm aanvoelen. Deze zwelling trekt na enkele dagen vanzelf weg.
- In een enkel geval is de kat iets slomer gedurende een dag.
- Een allergische reactie waarbij de lippen en/of ogen gaan zwellen komt sporadisch voor
- Een zeer zeldzame bijwerking is de ontwikkeling van een tumor op de injectieplek.
De kans op een van deze zeldzame bijwerkingen is uiteindelijk vele malen kleiner dan de kans dat jouw niet gevaccineerde kat een gevaarlijke ziekte oploopt.
Is het verplicht om een kat te vaccineren?
De vaccinatie van je kat is niet verplicht, maar wel sterk aan te raden. Katten die niet gevaccineerd zijn, of enkel als kitten, hebben een lagere weerstand tegen gevaarlijke besmettelijke ziekten. Gevaccineerde katten worden niet ziek als ze met een virus in aanraking komen, of de ziekte verloopt zeer mild.
Wanneer je kat mee op vakantie naar het buitenland gaat, is een inenting tegen hondsdolheid wel verplicht. Deze moet minimaal drie weken voor vertrek gegeven zijn. Ook bij een bezoek aan het pension zijn verschillende vaccinaties verplicht. Raadpleeg jouw pension naar keuze voor de precieze eisen. Doe dit enkele maanden voorafgaand aan je bezoek, zodat je zeker weet dat jouw kat voldoende beschermd is.
Veelgestelde vragen over vaccineren van een kat
Op welke leeftijd krijgt een kitten zijn eerste vaccinatie?
Een kitten heeft de eerste vaccinatie nodig op de leeftijd van negen weken. De bescherming van de moederpoes is dan niet voldoende meer. Kittens die zonder moeder opgroeien worden soms al op de leeftijd van zes weken voor de eerste keer gevaccineerd.
Hoeveel kost een vaccinatie voor een kat?
De prijs voor een vaccinatie van de kat bestaat uit de kosten van een gezondheidscontrole en de kosten van de vaccinatie(s) zelf. De precieze kosten hangen af van het soort vaccinatie dat jouw kat nodig heeft. Vraag je dierenarts voor een overzicht van de te verwachten kosten.
Wanneer moet een kat ingeënt worden?
Een kitten moet minimaal twee keer gevaccineerd worden voor een goede bescherming. Bij een volwassen kat is dit een keer per jaar, tot eens in de drie jaar. Dit is afhankelijk van het soort vaccin en de levensstijl van je kat.
Kan mijn kat ziek worden van een vaccinatie?
In een uitzonderlijk geval kan je kat last hebben van bijwerkingen na het toedienen van de vaccinatie. In alle andere gevallen zal je kat juist niet ziek worden doordat de vaccinaties beschermen tegen ziekte.